Markina-Etxebarriko
senar-emazte bik
alaba eder bat euken
zeruak emonik:
eta amar mila dukat
lurpean geldirik
ikusten ezebela
egunen argirik.
Maiterik gurasoak
asi eben alaba au;
parerik bakoa zan
basoko larrosa au;
magalpean ebala
amak estalduten
aizeak usain ona
ezeutsan kenduten.
Sartu zanean dama au
amazortzi urtean
aiztu bat topa eban
etxerik urrean:
au asi iakan berbaz
eraso gurarik
eteeukan eskontzako
emonda berbarik.
Barreka erantzun eutsan
bere bizarretan
zelan ezeban berak
igarri kartetan?
alper aiztua izan zan
igesten ariña
eldu iakan zankora
txakurran agiña.
Markinako zaldun bat
etxagun andia,
gazte dirutsua ta
kristinau garbia
bizi zan bere etxean
umezurtz ta bakar
laguna nai ebala
maite izateko alkar.
Gomuta eban bere aitak
esaten eutsala
zaldun bat mundurako
gizon erdi zala:
au ondo sinistuta,
zan bere gogoa
len-bai-len izateko
bera bere osoa.
Etxakan ondo egiten
geure zaldunari
inok ez esatea
aitatxu berari:
eta Markinan inor
orain ez lenago
ezta izaten bere
aita baino gitxiago.
Apainduta gorputza
egun goiz batean
ioan zan erdi-bila
zaldien ganean:
arteztu eban zaldia
damean etxera
izateko beretzat
mandatari bera.
Zaldunari entzun eutsan
aitak bere eskea
ta luzapen baga egin
zan egiunea:
irakurri ebazan
abadeak deiak
eta eskondu zirean
pozik gazte biak.
Alkarrentzako baino
ezeuken begirik,
bata besteantzako
egozan bizirik:
eta laster seme bat
agertu zanean
ezezgozan munduan...
ezpada ganean.
Andiena zanean
euren zoriona
oera gaitx andi batek
bota eban gizona:
alper eragin iaken
botikako drogai,
gaitxak gizon gaisoa
ezeban itxi nai.
Medikuen aginduz
egoan gogoketan
etorkizuneko ta
oraingo gauzetan:
eta eskatu ebazan
kristinau modura
Mogel abadea, ta
Txaraka eskribaua.
Biak ioan zirean
aurreko salara
banan banan sartzeko
gaisdunan gelara:
au egoan Iaunari
eskaria egiten
arren itxi eiola
geiago biziten.
Esan barik dakixu
Iauna! neure barri
eta ilteko bidurrak
zelan naukan larri:
emazte ederra daukat
zeuri Iauna eskerrak;
bai ta seme bi bere
bera lango ederrak.
Daukat urdaia ugari
zezin troko andiak
eta zotz emon barik
barrika guztiak.
Ni naiz gorako zarra,
berako gaztea;
ta etxat gogoratuten
erdiko nastea.
On bat bear badozu
Santua lakoa...
or dago Mogel Jauna
bana banakoa:
txar bat gura badozu
eroan bultzaka,
ez inon bila ibili:
or dago Txaraka.
Baldin izango bada
bien bitartean
or daukazuz ugari
atso-agura artean.
Oraindino ezta galdu
nire adorea;
iru urtean birritan
emon dot semea.
Mogel eta Txaraka
egozan entzuten
zer egoan gaisduna
Jaunari eskatuten;
ta Mogelek edurra
baino zuriago,
esan eban: gizon au
zoratuta dago.
Iges eben etxetik
iantzita kapelak,
bildurragaz nastau ta
buru ta sabelak:
Mediku Iauna eurakaz
ioan zan betiko,
etzan bere bitartez
gaisoa biziko.
Entzun eutsan lez baina
Iaunak eskaria,
sendotu ta gorde eban
luzaro bizia:
au zan gizon arteza
biurrik bakoa,
Bizkaitar euskalduna
ta Markinakoa.